Παρασκευή 3 Σεπτεμβρίου 2021

Crowning of Nature (17th century) Παρουσίαση του βιβλίου


Crowning of Nature (17th century) Παρουσίαση του βιβλίου

Μεταξύ των χειρογράφων που περιήλθαν στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ το 1715 με τη μεγάλη ευεργεσία του βασιλιά Γεωργίου Α' για τη βιβλιοθήκη του John Moore, επισκόπου του Ely (1646-1714), είναι και αυτό το αλχημικό χειρόγραφο, το οποίο περιλαμβάνει ένα αντίγραφο του 17ου αιώνα του εικονογραφημένου αλχημικού έργου "Crowning of Nature".


Σκίτσο με μολύβι ενός πλάσματος δράκου με πόδια και κεφάλι ανθρώπου, διακοσμημένο με σύμβολα και σημειωμένο στα γαλλικά, το περίγραμμα σημειωμένο με καρφίτσες (στ. 78r). Με τον τίτλο "Vnitrium" και συνοδεύεται από σημειώσεις και ετικέτες με μολύβι.

Κυκλοφορώντας ανώνυμα και χωρίς σταθερό τίτλο από τον δέκατο έκτο αιώνα και μετά, το "Crowning of Nature" απεικονίζει με αλληγορικό τρόπο τα στάδια της αλχημικής διαδικασίας δημιουργίας της λίθου των φιλοσόφων. Μέσα σε έναν κύκλο που αναπαριστά ένα αλχημικό δοχείο, μορφές που συμβολίζουν αλχημικές ουσίες (λιοντάρια, φρύνοι, πουλιά, άγγελοι, δέντρα, φεγγάρι και αστέρι, βασιλιάς και βασίλισσα, μεταξύ άλλων) παρουσιάζονται να ενώνονται, να διαχωρίζονται, να διαλύονται, να εξατμίζονται και να μετουσιώνονται. Αυτές οι απεικονίσεις, γενικά 66 σε αριθμό, φέρουν τίτλους που υποδηλώνουν το όνομα του σταδίου ή της διαδικασίας του πειράματος και περιστασιακά συνοδεύονται από Αγγλικό ή Λατινικό κείμενο. Είναι γνωστό ότι υπάρχουν περισσότερα από σαράντα αντίτυπα της "Στέψης της Φύσης", αλλά είναι πιθανό να υπάρχει ένας αριθμός περαιτέρω, μέχρι στιγμής άγνωστων μαρτυριών (τα περισσότερα από τα αναγνωρισμένα αντίτυπα καταγράφονται στον δικτυακό τόπο Αλχημείας που συνέταξε ο Adam McLean).

Επταγωνικό διάγραμμα που αποτελείται από ένα επτακεντρικό αστέρι, σε κάθε σημείο του οποίου υπάρχει ένας κύκλος που περικλείει ένα ακόμη επτακεντρικό αστέρι: το καθένα περιέχει ένα σύμβολο που μοιάζει με τον ζωδιακό κύκλο στο κέντρο του, με περαιτέρω σύμβολα που βρίσκονται στα σημεία εντός του κύκλου που το περικλείει. Το διάγραμμα φέρει στο κέντρο την ένδειξη: "Prima materia +". Τα επτά αστέρια επισημαίνονται σύμφωνα με τους Γαληνικούς χυμούς, ως εξής (δεξιόστροφα από την κορυφή): "Femynyne Malancoly", "Femynyne Flegmaticke", "Masculyne Collericke", "Masculyne Sanguyne", "Masculyne Collericke", "Femynyne Flegmaticke", "Femynyne Malancoly".

Αυτό που είναι μάλλον αξιοσημείωτο είναι ότι η "Στέψη της Φύσης" χρησιμοποιεί το σύγχρονο αλχημικό ιδίωμα και συμβολισμό για να μεταφράσει σε εικόνες ό,τι έβλεπε ο αλχημιστής στο εργαστήριο: τα χρώματα που χρησιμοποιούνται στο χειρόγραφο αντικατοπτρίζουν εκείνα των πραγματικών ουσιών- τα σύμβολα - π.χ. "φεγγάρι" για το ασήμι και "ήλιος" για το χρυσό - συμφωνούν με τα συνήθη Decknamen (κωδικές ονομασίες) για τις ουσίες, τα στερεά σχήματα, τα ρέοντα ρεύματα, οι πύρινες φλόγες και τα φουσκωμένα σύννεφα απεικονίζουν με σαφήνεια τις μεταβαλλόμενες φυσικές καταστάσεις των ουσιών κατά τη διάρκεια των χημικών αντιδράσεων, και το δοχείο που περιβάλλει, το οποίο μερικές φορές απεικονίζεται πιο κυριολεκτικά ως μια στρογγυλή φιάλη με κοντό λαιμό, υποδεικνύει ρητά σε ποιο στάδιο του πειράματος το δοχείο πρέπει να σφραγιστεί ερμητικά με πώμα ή να παραμείνει ανοιχτό για να απελευθερωθούν οι ατμοί. Στο αντίγραφο που φυλάσσεται στο MS Gg.1.8, το οποίο δεν συνοδεύεται από επεξηγηματικό κείμενο, οι εικόνες σχεδιάζονται μόνο στο ορθό μέρος των φύλλων (ενώ τα πίσω μέρη παραμένουν κενά), έτσι ώστε το ξεφύλλισμα της "Στέψης της Φύσης" από την αρχή της με τη βασική ουσία "Mercurius" (φ. 80r) έως την τελική " Σταθεροποίηση" της λίθου των φιλοσόφων (φ. 145r) - με το κεντρικό δοχείο ως σταθερό σημείο εντός του οποίου οι αλχημικές ουσίες αλλάζουν συνεχώς - δημιουργεί μια απεικόνιση του πειράματος.

Θα ήταν δελεαστικό να υποθέσουμε ότι αυτό το αντίγραφο της "Στέψης της Φύσης" βρισκόταν κάποτε στην κατοχή κάποιου "William Waldy", ο οποίος αναφέρεται σε μια Εβραϊκή λεζάντα κάτω από το διάγραμμα που προηγείται των 66 πειραματικών εικόνων (στ. 79r- ένα σύγχρονο χέρι μεταφράζει την επιγραφή ως "Liber Magistri William Waldy"). Ωστόσο, φαίνεται ότι η γραμμή αυτή δεν είναι πρωτότυπη σε αυτό το χειρόγραφο, αλλά αντιγράφηκε από κάποιον πρόγονο. Πράγματι, το χειρόγραφο αυτό συνδέεται στενά με ένα χειρόγραφο του 17ου αιώνα - Γλασκώβη, Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη, MS Ferguson 8 - το οποίο περιλαμβάνει το ίδιο διάγραμμα με την ίδια Εβραϊκή λεζάντα. Είναι ενδιαφέρον ότι στο MS Ferguson 8 τα περιγράμματα και οι λεπτές λεπτομέρειες όλων των εικόνων της "Στέψης της Φύσης" είχαν τρυπηθεί για να διευκολυνθεί η αντιγραφή. Όλα τα φύλλα του κόπηκαν σε κάποιο σημείο της πρώιμης ιστορίας του και στη συνέχεια επανατοποθετήθηκαν στα αποκόμματα που είχε δημιουργήσει η αφαίρεσή τους, και παρουσιάζουν κάποια επιφανειακά μουτζουρώματα στο ορθό, γεγονός που υποδηλώνει ότι όντως ένα ή περισσότερα αντίγραφα έγιναν από αυτό με την τεχνική του τρυπήματος και του πετάγματος (σχετικά με το τρυπάρισμα για πετάγματα στο MS Gg.1.8, βλ. το Blog Ειδικών Συλλογών της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου του Cambridge). Μια σύγκριση των εικονογραφήσεων και των γραμμάτων στα χειρόγραφα της Γλασκώβης και του Κέιμπριτζ δείχνει ότι αυτά τα δύο αντίγραφα της "Στέψης της Φύσης" συμφωνούν πολύ στενά μεταξύ τους, εκτός από πολύ μικρές και ελαφρές παραλλαγές (π.χ. το ακριβές σχήμα των νυχιών του λιονταριού) που αποτελούν προφανείς ατέλειες. Είναι λογικό να υποθέσουμε, λοιπόν, ότι ολόκληρη η ακολουθία της "Στέψης της Φύσης" στο MS Gg.1.8 μπορεί να έχει αντιγραφεί απευθείας από το MS Ferguson 8.



Μια σειρά από εξήντα έξι κυκλικές εικόνες ή περιγράμματα φιάλης, με αλληγορικές απεικονίσεις των σταδίων της αλχημικής διαδικασίας- περιστασιακή χρήση συμβόλων στις σημειώσεις, χρωματισμένες (ακουαρέλα;) σε κίτρινο, χρυσό (τώρα καφέ), κόκκινο, μαύρο (τώρα σκούρο γκρι), γκρι, ασημί (;), πράσινο (τώρα τυρκουάζ), μπεζ, γαλάζιο. Τα διαγράμματα βρίσκονται μόνο στο ορθό μέρος, ορισμένα από αυτά φιλοξενούνται σε μεγαλύτερα φύλλα που έχουν διπλωθεί στον τόμο.

Μαζί με την "Στέψη της Φύσης" στα τέλη του δέκατου έβδομου ή στις αρχές του δέκατου όγδοου αιώνα ήταν δεμένα δύο κείμενα που αντιγράφηκαν από έντυπες πηγές. Το πρώτο είναι ένα χειρόγραφο αντίγραφο του δέκατου έβδομου αιώνα της αγγλικής μετάφρασης του Daniel Widdowes (ή Woodhouse) του έργου του Wilhelm Adolf Scribonius Rerum naturalium doctrina methodica (1583), με τίτλο Naturall Philosophy: Ο Scribonius ήταν Γερμανός φιλόσοφος και φυσικός φιλόσοφος του δεύτερου μισού του 16ου αιώνα και γράφει εδώ, μεταξύ άλλων, για τη φύση και τις ιδιότητες των μετάλλων, γεγονός που εξηγεί τη συμπερίληψη του συγγράμματος σε ένα αλχημικό σύγγραμμα. Το δεύτερο κείμενο είναι το φαινομενικά ανώνυμο αλχημικό έργο "Thesaurus, sive medicina aurea", το οποίο δημοσιεύθηκε στο Aurifontina chymica, or, A Collection of Fourteen Small Treatises Concerning the First Matter of Philosophers..., με την επιμέλεια του John Frederick Houpreght (Λονδίνο, 1680).

Anke Timmermann


80r: Mercurius

81r: Preparation

82r: Deuision

83r: Disstillation

84r: Amation (with label 'Gabriell')

85r: Leo Viridis

86r: Coitus (with label 'Vertues')

87r: Vegetall Anymall Mynerall

88r: Calcynation

89r: Sublymatyon

90r: Solutyon

91r: Generation

92r: Putrefactyon

93r: Conception

94r: Impregnation (with labels 'Ierarchie' and 'Ephionia')

95r: Coniunction (with labels 'Fier', 'Eyer', 'Water', 'Earthe')

96r: Fermentacyon

97r: Seperatyon (with labels 'Fyer', 'Eyer', 'Water', 'Earth')

98r: Sepeation [sic] (with labels 'Water', 'Eyer', 'Fyer', 'Earth')

99r: Coniunction (with labels 'Water', 'Eyer', 'Fyer', 'Earth')

100r: Seperatyon (with labels 'Fyer', 'Eyer', 'Water', 'Eyey', 'Earth')

101r: Coniunction (with label 'Eyer into Fyer into Water into Earthe')

102r: Seperatyon (with labels 'Eyer', 'Water', 'Fyer', 'Earth')

103r: Ignis Innaturalis

104r: Ortus (with label 'Potestate')

105r: Fermentacyon

106r: Purgatyon

107r: Separation (with label 'Water into X Fyer into X Earth into X Eyer into X - and various symbols at X)

108r: Coniunction (with labels 'Eyer', 'Water', 'Fyer', 'Earth')

109r: Coniunctyon (on a fold-out page) (with label ' Fyer into X Water into X Eyer into X Earth' - and various symbols at X)

110r: Separacyon

111r: Separation (with label 'Fyer into X Earth in X Eyer in X Water into X - with various symbols at X)

112r: Coniuntion [sic] (with labels 'Eyer', 'Water', 'Fyer', 'Earth')

113r: Separation (with label 'Earth into X Eyer into X Water into X Fyer into X - with various symbols at X)

114r: Coniunction (with labels 'Earth', 'Eyer', 'Water', 'Fyer')

115r: Exaltacyon

116r: Quinta Essentie

117r: Fixacyon (with label 'Principatus')

118r: Proiection

119r: Multiplication

120r: Imbibicion

121r: Solucyon

122r: Conielation

123r: Coninctyon [sic]

124r: Sublimation

125r: Calcination

126r: Fixation (with label 'Dominacione')

127r: Multiplication

128r: Fermenttatyon

129r: Imbibicyon

130r: Solution

131r: Congealacyon

132r: Sublymation

133r: Calcynation

134r: Quinta Essentie

135r: Fixatyon (with label 'Ararchie Epiphonemya')

136r: Multiplication : Fermentatyon (on a fold-out sheet)

137r: Imbibicyon

138r: Calcynatyon

139r: Sublymatyon

140r: Solutyon

141r: Conielation

142r: Coniunctyon

143r: Exaltacion

144r: Quinto Essentie

145r: Fixation (with label 'Cherubine')

Μετάφραση G.J.P.

Δεν υπάρχουν σχόλια: