Μια προσπάθεια οργάνωσης των συμβόλων της Στοάς

 

Μια προσπάθεια οργάνωσης των συμβόλων της Στοάς

Το φωτεινό Δέλτα στο αέτωμα του Ναού

Ας ξεκινήσουμε, αυθαίρετα, εστιάζοντας στο κέντρο του αετώματος του Ναού, όπου βλέπουμε ένα Τρίγωνο και μέσα σε αυτό ένα μάτι. Αυτό το τρίγωνο, αυτό το φωτεινό Δέλτα και το μάτι που είναι εγγεγραμμένο σε αυτό, αντιπροσωπεύουν συμβολικά τον "Μεγάλο Αρχιτέκτονα του Σύμπαντος", ένα βασικό στοιχείο της Μασονικής φιλοσοφίας. Κάποιοι Μασόνοι το εξισώνουν με τον Θεό και κάποιοι ακόμη και με τον Θεό του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ. Άλλοι το ταυτίζουν με το Υπέρτατο Ον, μια δημιουργική Αρχή, και άλλοι με το Πνεύμα, τη Συμπαντική Συνείδηση. Αυτό το Δέλτα και το Μάτι εμφανίζονται ως το σύμβολο της Ύπαρξης, της Ενότητας και της Ολότητας. Από αυτό το Τρίγωνο εκπέμπονται ακτίνες φωτός: "το Φως".

Στο έργο μας, ξεκινάμε από την αρχή ότι ο Μεγάλος Αρχιτέκτονας του Σύμπαντος, το Ανώτατο Ον ή η Δημιουργική Αρχή δημιούργησε τον Κόσμο και στη συνέχεια το Φως, χάρη στο οποίο έδωσε σε αυτόν τον κόσμο μια τάξη, ένα νόημα, μια σημασία.

Αλλά στο Τραπέζι της Στοάς εμφανίζονται επίσης οι φωστήρες που είναι ο Ήλιος και η Σελήνη. Και αυτό το Φως που εκπέμπεται από το Δέλτα δεν πρέπει να συγχέεται με εκείνο του Ήλιου και της Σελήνης. Αυτά είναι της τάξης της φύσης, ενώ το Φως που εκπέμπεται από το Δέλτα είναι μιας άλλης "τάξης": είναι της τάξης του Πνεύματος. Και όταν ο Σεβάσμιος Δάσκαλος μας καλεί να στραφούμε προς το Φως, δεν πρόκειται για ένα φυσικό φως, αυτό του ήλιου και της σελήνης, αλλά για ένα πνευματικό φως, "αυτό του Πνεύματος και της Καρδιάς".

Ο Ήλιος και η Σελήνη

Για τον επίγειο παρατηρητή στο βόρειο ημισφαίριο, η φαινομενική κυκλική πορεία του Ήλιου αναδύεται στην ανατολή και βυθίζεται στη δύση. Η εικόνα του Ήλιου συνδέεται επομένως με το νότιο μισό της Στοάς. Συμπληρωματικά, η εικόνα της Σελήνης συνδέεται με το βόρειο μισό της Στοάς.

Ο Ήλιος και η Σελήνη, τα δύο πιο ορατά αστέρια, συνδέονται συχνά σε ένα δυαδικό συμβολικό μοντέλο στο οποίο τα δύο συστατικά στοιχεία συνδέονται με την αρχή της συμπληρωματικότητας.

Ο Ήλιος είναι το αστέρι της ημέρας, η Σελήνη το αστέρι της νύχτας. Το ένα είναι ενεργητικό, το άλλο παθητικό. Είναι δύο διαφορετικές εκφράσεις του φωτός που βασιλεύει στον κόσμο ανά πάσα στιγμή. Το ένα λάμπει στη φωτεινότητα της ημέρας, το άλλο στο σκοτάδι της νύχτας, αλλά πάντα με επαρκή ακτινοβολία για να φωτίσει τους ανθρώπους που αναζητούν την εξέλιξη στο μονοπάτι της βελτίωσής τους.

Ο συμβολισμός του Ήλιου και της Σελήνης πρέπει να διερευνηθεί, διότι εκφράζει όλες τις προσδοκίες και τους φόβους του ανθρώπου. Η αντίληψη του χρόνου και του χώρου, της θερμότητας και του φωτός, της γονιμότητας, του ρυθμού των εποχών, του ιδεώδους του εαυτού, των θεών, των τελετών, των ιδρυτικών μύθων των θρησκειών, όλα αυτά υπονοούνται και διαφωτίζονται από όσα λέγονται και ονειρεύονται για αυτά τα δύο αστέρια. Είναι τα πρώτα σημεία αναφοράς για όσους κοιτάζουν τον ουρανό. Η εργασία πάνω σε αυτά τα σύμβολα είναι διαμορφωτική για τους Μασόνους, των οποίων η αποστολή είναι να γνωρίσουν τον άνθρωπο και να τον βελτιώσουν.

Ο Αστρικός Θόλος

Εκτός από τις εικόνες της Σελήνης και του Ήλιου, ο Χάρτης της Στοάς δείχνει έναν αστερισμό των άστρων με κάποιες καμπύλες που περιγράφουν τα νεφελώματα.

Ο αστρικός θόλος έχει μόνο συμβολική αξία ως "συμπληρωματικό" στοιχείο του στοιχείου Γη ή του στοιχείου Ναός που το υποκαθιστά. Τα δύο αυτά στοιχεία μαζί σχηματίζουν ένα δυαδικό συμβολικό μοντέλο, που αντιστοιχεί στο μοντέλο Τετράγωνο - Πυξίδα.

Ο Αστρικός Θόλος είναι στην πραγματικότητα ο ουρανός, ο Θόλος του Ουρανού διάστικτος με αστέρια. Είναι το σύμβολο του κοσμικού και οικουμενικού χαρακτήρα του Ναού και του ίδιου του Τεκτονισμού. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η οροφή του Ναού, παραδοσιακά διακοσμημένη με αστέρια σε γαλάζιο φόντο, ονομάζεται " Αστρικός Θόλος ".

Η ενατένιση του έναστρου ουρανού μας φέρνει μεγάλη ηρεμία και μια αξιοσημείωτη γαλήνη του νου. Μας ενθαρρύνει να διαλογιζόμαστε αντί να ονειροπολούμε. Ο αστρικός θόλος των τεκτονικών ναών είναι το σύμβολο της οικουμενικότητάς του και, ταυτόχρονα, της πραγματικής υπερβατικότητάς του.

Τα τρία Παράθυρα

Το φως εκπροσωπείται επίσης στον πίνακα της Στοάς από τρία παράθυρα: το πρώτο στην Ανατολή, το δεύτερο στο Νότο και το τρίτο στη Δύση. Δεν υπάρχει παράθυρο στο βόρειο τμήμα και τα τρία παράθυρα είναι κλειδωμένα.

Εκτός από τον ηλιακό συμβολισμό, τα παράθυρα αυτά λειτουργούν ως σύνορα, όρια, οριοθετήσεις. Αν είναι σφραγισμένα, ίσως δεν είναι για να απαγορεύσουν στους βέβηλους να βλέπουν μέσα στο Ναό, αλλά απλώς για να υπερασπιστούν την πρόσβαση σε αυτόν. Αν αυτός ο φράχτης προστατεύει αυτά τα ανοίγματα, θα μπορούσε επίσης να υποδηλώνει ότι το έργο των Εργατών είναι κρυμμένο από τη θέα των κοσμικών. Ας σημειώσουμε όμως ότι αν ο Ναός ήταν εσωτερικά φωτισμένος, μια απλή περίφραξη δεν θα ήταν αρκετή για να εμποδίσει να δει κανείς τι συμβαίνει στο εσωτερικό του!

Ο Ναός είναι απλώς απομονωμένος από τον βέβηλο κόσμο και ο Τέκτονας δεν πρέπει να μπει στον πειρασμό να παραμείνει απλός θεατής αυτού του ίδιου κόσμου. Αντίθετα, φεύγοντας από το Ναό, αφού αντλήσει νέα δύναμη από αυτόν, ο Τέκτονας πρέπει να γίνει και πάλι ένας πρωταγωνιστής στο ανώνυμο πλήθος και να διαδώσει εκεί, μεταξύ άλλων, τη Σοφία που απέκτησε εκεί.

Το Νότιο Παράθυρο σηματοδοτεί την αρχή και το τέλος ενός κόσμου που είναι πέρα από την εμβέλεια των ανθρώπων. Το Δυτικό Παράθυρο εξακολουθεί να αποδίδεται στον συμβολικό θάνατο. Το Ανατολικό Παράθυρο σηματοδοτεί συμβολικά το πέρασμα μέσω του οποίου μπορεί να λάβει χώρα η ιεροφανεία και η μεταμόρφωση.

Στον πίνακα της Στοάς, όσον αφορά το φως, ανακαλύπτουμε τότε δύο από τα τρία Μεγάλα Φώτα της Μασονίας, το Τετράγωνο και την Πυξίδα, δύο όργανα του Μεγάλου Αρχιτέκτονα του Σύμπαντος.

Ο Γνώμονας και ο Διαβήτης

Αν το Φως που εκπέμπεται από το Πίνακα της Στοάς μας προτείνει να δημιουργήσουμε και να χτίσουμε, μπορούμε να το κάνουμε μόνο υπό την προϋπόθεση ότι γνωρίζουμε πώς να χρησιμοποιούμε τα εργαλεία, όπως ο Μεγάλος Αρχιτέκτονας, και ότι τα χρησιμοποιούμε σύμφωνα με τον ηθικό Νόμο, που υπάρχει στη συνείδηση του ανθρώπου και διατάσσει μια Αλήθεια που πρέπει να ανακαλυφθεί, ένα Αγαθό που πρέπει να επιτευχθεί και μια Ομορφιά που πρέπει να κατακτηθεί.

Ο Γνώμονας είναι αυτό που χρησιμεύει για να κάνει τα σώματα τετράγωνα. Ο Διαβήτης χρησιμοποιείται για να συγκρίνει, να μετράει. Αυτά είναι τα συμβολικά εργαλεία που χρησιμοποιεί ο Μεγάλος Αρχιτέκτονας του Σύμπαντος στο έργο του για την τάξη. Είναι τα εργαλεία που επιτρέπουν την ανίχνευση του σχεδίου του κόσμου. Συνδέονται, ενώνονται με τον Τόμο του Ιερού Νόμου, όπως τα μέσα με τον σκοπό. Όταν αυτά τα δύο μέσα συνδυάζονται, σχηματίζουν ένα δυαδικό μοντέλο.

Ο Διαβήτης είναι ένα ενεργό εργαλείο για τη σχεδίαση κύκλων. Αυτό το γεωμετρικό σχήμα είναι ένα κοσμολογικό σύμβολο. Ο Διαβήτης θυμίζει την ιδέα της ακριβούς μέτρησης, αλλά περισσότερο την ιδέα του ανοίγματος.

Αντιπροσωπεύει τόσο την κίνηση και συνεπώς τον χρόνο, αλλά και τον οικοδομικό δυναμισμό, την ενεργό σκέψη, τη σύνεση και τον πραγματισμό στην αναζήτηση της Αλήθειας. Ο Διαβήτης είναι επίσης το σύμβολο του πνεύματος και της δύναμής του πάνω στην ύλη.

Ο Γνώμονας είναι ένα παθητικό εργαλείο, που συμβολίζει την ύλη. Το τετράγωνο μπορεί επίσης να αναπαραστήσει τον χώρο, επειδή έχει μια διπλή χαρακτηριστική ιδιότητα: την οριζοντιότητα και την καθετότητα. Ο Oswald Wirth του αποδίδει την αίσθηση της ισότητας, της δικαιοσύνης, της ορθότητας στην ανθρώπινη δράση. Αν μία από τις πλευρές του τετραγώνου είναι μεγαλύτερη, τότε το εργαλείο έχει μια αίσθηση δυναμισμού.

Το Τετράγωνο είναι ένα από τα θεμελιώδη σύμβολα του Τεκτονισμού: πράγματι, χωρίς το Τετράγωνο, ο Τέκτονας δεν θα μπορούσε ποτέ να περάσει από την "Ακατέργαστη Λίθο", η οποία δεν έχει τέλεια οριζοντιότητα ή καθετότητα, στην "Κυβική Λίθο", τη χωρική τελειότητα.

Από το Τετράγωνο πηγάζουν διάφορες ηθικές αξίες. Η κυριότερη, που πιστοποιείται από την ορθή γωνία της, σταθερή και αμετάβλητη, την οποία ο Πυθαγόρας ονόμασε "γωνία δικαιοσύνης", είναι η ορθότητα του Μύστη τόσο στη Μασονική όσο και στην κοσμική του ζωή, μια ορθότητα που πρέπει να εμπνέει τις σκέψεις, τα λόγια και τις πράξεις του, μια ορθότητα στην οποία συνδέονται η εντιμότητα, η ειλικρίνεια, η ευθύτητα και η ακεραιότητα. Τόσες πολλές απαιτήσεις που διακρίνουν τον Τέκτονα από τον απλό άνθρωπο στην καθημερινή ζωή, τόσες πολλές αμοιβαίες απαιτήσεις που επιβάλλονται μεταξύ των Αδελφών, στη Στοά κατά τη διάρκεια των Εργασιών.

Οι Πίνακες των Στοών τοποθετούν τον Διαβήτη ανοιχτό, με τα δύο σημεία του να δείχνουν προς τα πάνω. Αυτή η ρύθμιση φαίνεται να μας προσκαλεί σε μια μετρημένη διερεύνηση αφηρημένων αρχών. Προϋποθέτει μια ορθολογική μελέτη, όχι της γης ή των αντικειμενικά παρατηρήσιμων γεγονότων, αλλά του ουρανού.

Στον πίνακα της Στοάς υπάρχουν επίσης δύο σχέδια λίθων: το πρώτο είναι αυτό της "ακατέργαστης λίθου", το δεύτερο είναι αυτό της "αιχμηρής κυβικής λίθου". Μερικές φορές η κορυφή του είναι ένα τσεκούρι.

Η ακατέργαστη Λίθος και η αιχμηρή κυβική Λίθος

Η ακατέργαστη λίθος δεν έχει σχήμα, η κυβική λίθος έχει κοπεί. Στις τελετουργίες των Μασόνων, γράφεται ότι ο Μασόνος πρέπει να προσπαθήσει να περάσει από την Ακατέργαστη Λίθο στην Κυβική Λίθο, δηλαδή, αν ο ίδιος ο άνθρωπος παρομοιάζεται με ένα σύνολο χωρίς τάξη και μέτρο στην κατάσταση της φύσης, πρέπει με τον προβληματισμό του, με την εργασία του να μάθει να πειθαρχεί, να βάζει μια ορισμένη τάξη στον εαυτό του "ελέγχοντας τα πάθη του και υποτάσσοντας τη θέλησή του", ακριβώς όπως ο ίδιος ο Μεγάλος Αρχιτέκτονας οδήγησε τον κόσμο από το χάος στην τάξη και από το σκοτάδι στο Φως.

Ο Πίνακας Χαράξεως

Ο Πίνακας Χαράξεως υπάρχει επίσης στον πίνακα της Στοάς με τη μορφή ενός ορθογωνίου με δύο πλέγματα ενός μασονικού αλφαβήτου πάνω του. Αυτά χρησιμοποιούνται για να δημιουργηθεί ένα αλφάβητο του οποίου τα γράμματα σχηματίζονται αποκλειστικά από τετράγωνα και τελείες, αλλά αυτό το αλφάβητο χρησιμοποιείται σπάνια.

Ο Πίνακας Χαράξεως στον Ταμπλό της Στοάς είναι εκεί για να υποδείξει στον τέκτονα ότι προτού προβεί σε μια ενέργεια, προτού εκτελέσει ένα έργο, είναι απαραίτητο να το σκεφτεί, είναι απαραίτητο να σχεδιάσει τα σχέδια της κατασκευής προτού προχωρήσει στην ίδια την κατασκευή και είναι απαραίτητο να μάθει να χρησιμοποιεί τα κατάλληλα εργαλεία για την κατασκευή ενός κτιρίου.

Στον πίνακα χαράξεως οι Δάσκαλοι συντάσσουν τα σχέδιά τους. Όμως οι μαθητευόμενοι δεν πρέπει να αγνοούν τη χρήση αυτού του συμβόλου. Και επειδή πρέπει να εξασκούνται στο να σκιτσάρουν τις ιδέες τους, αυτό το σύμβολο εμφανίζεται ήδη στον πίνακα της Στοάς των Μαθητευομένων.

Ο Ακατέργαστος Λίθος, ο Κυβικός Λίθος και ο Πίνακας Χαράξεως αποτελούν μαζί ένα σύνολο τριών συμβόλων γνωστών ως " ακίνητα κοσμήματα ". Αντιστοιχούν στους βαθμούς του Μαθητευόμενου, του Εταίρου και του Δασκάλου αντίστοιχα.

Έτσι ο Μεγάλος Αρχιτέκτονας δημιούργησε και διέταξε τον κόσμο, δημιούργησε επίσης το Φως. Χάρη σε αυτό το Φως, έδωσε σε αυτόν τον κόσμο μια τάξη, ένα νόημα, μια σημασία. Αυτός ο κοσμικός και φυσικός κόσμος είναι ήδη φτιαγμένος. Είναι ήδη εκεί και εναπόκειται σε εμάς τους Τέκτονες να τον μελετήσουμε, να τον γνωρίσουμε αν θέλουμε να τον μεταμορφώσουμε. Αλλά αν ο κόσμος της φύσης είναι ήδη φτιαγμένος, δεν ισχύει το ίδιο για τον ίδιο τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος δεν είναι ήδη φτιαγμένος, πρέπει να φτιαχτεί, πρέπει να οικοδομηθεί. Η μύηση συνίσταται στην κατασκευή του Τέκτονα, στην οικοδόμησή του με τα συμβολικά εργαλεία, στον στόχο του Αγαθού, στην αναγνώριση του ηθικού Νόμου.

Ο Τέκτονας μπορεί να το κάνει αυτό μόνο με τη βοήθεια συμβολικών εργαλείων. Είναι αυτά τα εργαλεία που θα εξετάσουμε τώρα, επειδή εμφανίζονται και αυτά στο Πίνακα της Στοάς. Αυτά είναι το σφυρί και το καλέμι από τη μία πλευρά, και το βαρίδι και η στάθμη από την άλλη. Επιτρέπουν στον Τέκτονα να χτίσει, να κατασκευάσει.

Συμβολικά εργαλεία και μέσα

Το σφυρί και το καλέμι

Το σφυρί και η σμίλη, εργαλεία του μαθητευόμενου, αποτελούν ένα συνδυασμό οργάνων. Το συμβολικό μοτίβο που σχηματίζεται από την ένωση της σφύρας και της σμίλης είναι ένα σημάδι δημιουργικής δύναμης.

Με βάση την εικόνα της κοπής της λίθου, το νόημα αυτού του μοντέλου μπορεί να ενισχυθεί με τη μεταφορά του σε διάφορους τομείς. Ο μαθητευόμενος προσκαλείται σε αυτό το έργο με την παρουσία των δύο εργαλείων που συνδέονται με το Πίνακα της Στοάς.

Το σφυρί θεωρείται το σύμβολο της νοημοσύνης που καθοδηγεί το χέρι, το οποίο κρατάει το καλέμι και το κατευθύνει.

Το σφυρί θα ήταν επίσης το σύμβολο της νοημοσύνης που ενεργεί και επιμένει, που κατευθύνει τη σκέψη και κινεί το διαλογισμό εκείνου που αναζητά την Αλήθεια στη σιωπή της συνείδησής του. Αλλά φαίνεται επίσης να είναι το έμβλημα της Εργασίας και της Θέλησης. Υπό αυτό το πρίσμα, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το Σμίλη, που αντιπροσωπεύει τη διάκριση, χωρίς την παρέμβαση της οποίας η προσπάθεια θα ήταν μάταιη.

Η σμίλη είναι ένα από τα σύμβολα της μασονικής εργασίας, αλλά κυρίως του μαθητευόμενου, ο οποίος, χάρη σε αυτό το αιχμηρό εργαλείο, μπορεί να εξομαλύνει την "ακατέργαστη λίθο" του.

Το καλέμι και το σφυρί είναι ένα συμβολικό ζευγάρι που συνδυάζει τη δύναμη και την ικανότητα. Η ευφυΐα και η θέλησή μας πρέπει να εφαρμοστούν για τη δική μας βελτίωση, προτού μπορέσουμε να φιλοδοξούμε να αναλάβουμε μεγαλύτερη δράση.

Το σφυρί είναι το εργαλείο του Σεβασμιότατου και των Επιτηρητών, αλλά είναι επίσης ένα εργαλείο εξουσίας και δύναμης.

Το Βαρίδι και η Στάθμη και το Νήμα

Το βαρίδι είναι ένα αναντικατάστατο όργανο που προέρχεται από τους κατασκευαστές. Χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της καθετότητας. Κατά την κατασκευή, πρέπει να σημειωθεί ότι η κάθετη εξασφαλίζεται από το τετράγωνο!

Συμβολικά, το βαρίδι αντιπροσωπεύει την περιοχή στην οποία λειτουργούν η σμίλη και το σφυρί.

Η κάθετη γραμμή, που υλοποιείται από το σύρμα που συγκρατείται τεντωμένο από μια μικρή μάζα μολύβδου, εντοπίζει τον άυλο χώρο όπου λαμβάνει χώρα η κατεργασία της ακατέργαστης λίθου, η ουσιαστική και πρωταρχική εργασία του μαθητευόμενου.

Το βαρίδι δεν έχει καθορισμένη κορυφή ή μήκος. Συμβολίζει την εσωτερική δραστηριότητα του ανθρώπου, την εσωτερική, ψυχική, νοητική ζωή του. Είναι ο χώρος του ατομικού εαυτού και το πέρασμα μεταξύ του ανώτερου και του κατώτερου μέρους αυτού του εαυτού, δηλαδή η αυτογνωσία, η απαραίτητη προϋπόθεση της μύησης. Η εμβάθυνση της αυτογνωσίας απαιτεί συνεχή θέληση, θάρρος και επιμονή.

Στη σύγχρονη τοιχοποιία, η στάθμη έχει τη μορφή τριγώνου με γωνία 90° στην κορυφή, στην οποία συνδέεται μια κάθετη. Επειδή δείχνει τόσο το οριζόντιο όσο και το κάθετο, είναι το ιδανικό εργαλείο για όσους θέλουν να χτίσουν, που είναι ο συμβολικός στόχος κάθε Μύστη, αφού η αποστολή του είναι να ξαναχτίσει τον δικό του Ναό. Η στάθμη και η κάθετος είναι απαραίτητες για κάθε κατασκευή: η στάθμη χρησιμοποιείται για τον έλεγχο των οριζοντίων, η κάθετος για τον έλεγχο των κατακόρυφων.

Η Στάθμη και το Νήμα αποτελεί την εγγύηση μιας αρμονικής κατασκευής λόγω της ακρίβειας που επιτρέπει την επίτευξη και στα δύο επίπεδα. Είναι κατ' εξοχήν ένα εργαλείο τελειότητας. Εφαρμοσμένη στην πρόοδο και την εξέλιξη του ανθρώπου, αντιπροσωπεύει την ισότητα των ανθρώπινων και κοινωνικών αξιών. Το Επίπεδο θα ήταν έτσι το σύμβολο της αρχικής ισότητας. Αλλά μπορεί επίσης να υποδηλώνει ότι ο Μασόνος δεν χρειάζεται να αποδείξει ότι έχει δίκιο, αλλά ότι πρέπει να συμμετέχει με κάθε σεμνότητα στο έργο της Στοάς, το οποίο έχει ως στόχο την αναζήτηση της Αλήθειας. Η Στάθμη και το Νήμα δεν συμβολίζει την ισότητα των ανθρώπων ενώπιον των νόμων του βέβηλου κόσμου. Αν είναι αλήθεια ότι οι μασόνοι στη Στοά είναι ίσοι ενώπιον των μασονικών νόμων, το επίπεδο δεν φαίνεται να είναι το σύμβολο αυτής της ισότητας.

Αν είναι επίσης αληθές ότι ο σκοπός μιας Στοάς είναι, μεταξύ άλλων, η ενοποίηση των κοινωνικών, πολιτιστικών και ιδεολογικών ανισοτήτων των μελών της Στοάς, η Στάθμη και το Νήμα δεν είναι το σύμβολο μιας ενοποίησης με εξισωτική τάση ή το σύμβολο μιας ισοπέδωσης προς τα κάτω! Ο μασόνος είναι πάνω απ' όλα ένας άνθρωπος ελεύθερος να προχωρήσει, στο μονοπάτι της μύησης, με το ρυθμό που μπορεί να αντέξει, χωρίς ελιτισμό ή πνεύμα ανταγωνισμού.

Η καταπολέμηση των ανισοτήτων του κοσμικού κόσμου είναι ένα ιδανικό στο οποίο οι Μασόνοι φιλοδοξούν. Αλλά αυτός ο αγώνας ξεκινά με την αυτοβελτίωση. Ο Τεκτονισμός πιστεύει σε αυτή την αποστολή που αναθέτει σε κάθε μέλος του και η Στάθμη και το Νήμα είναι ένα από τα μέσα της ανθρώπινης τελειοποίησης. Είναι ένα από τα σύμβολά της. Επομένως, φαίνεται να είναι καλά τοποθετημένο στο Πίνακα της Στοάς!

Η Κάθετη και η Επίπεδη αποδίδονται στον Δεύτερο και τον Πρώτο Επόπτη αντίστοιχα, γεγονός που υπογραμμίζει τον βαθμό σπουδαιότητας των μασονικών οργάνων.

Τα εργαλεία είναι χρήσιμα, απαραίτητα, για τη συμβολική οικοδόμηση του Ναού. Έτσι βρίσκουμε στον Πίνακα της Στοάς την εικόνα του Ναού που θυμίζει τον Ελληνικό ή τον Ρωμαϊκό Ναό. Έχει ορθογώνιο σχήμα και επιστέφεται από τριγωνικό αέτωμα.

Ο μωσαϊκός Διάδρομος

Μπροστά από το Ναό βλέπουμε μια αναπαράσταση του "μωσαϊκού διάδρομου". Λέγεται ότι διακοσμούσε το Ναό του Σολομώντα και εξακολουθεί να διακοσμεί τα δάπεδα όλων των Στοών σήμερα. Αποτελούμενο από εναλλασσόμενα λευκά και μαύρα τετράγωνα, ο μωσαϊκός διάδρομος αντιπροσωπεύει τις δυαδικότητες, τις αντιθέσεις και τις αντιθέσεις που παρατηρεί ο άνθρωπος και μάλιστα υφίσταται κατά τη διάρκεια της καθημερινής του ζωής. Πέρα όμως από αυτόν τον φαινομενικά δυαδικό συμβολισμό, τα ζεύγη αυτά είναι αντίθετα μόνο στην επιφάνεια. Ένας Μύστης που αξίζει το όνομά του, κοιτάζοντας πάντα πέρα από τα φαινόμενα, συνειδητοποιεί ότι το λευκό είναι μόνο η συμπληρωματική όψη του μαύρου.

Επομένως, δεν υπάρχουν ούτε λευκά ούτε μαύρα πλακάκια στο μωσαϊκό διάδρομο από τη στιγμή που ο Μύστης κατευθύνει το νου του στις εικονικές γραμμές που σχηματίζουν τα πλακάκια δίπλα-δίπλα. Αυτές οι διάμεσες γραμμές, από τη δυαδικότητα λευκού-μαύρου, και το σύνολό τους αποτελούν το τριαδικό στοιχείο του συμβόλου.

Τα σκαλοπάτια του Ναού

Για να φτάσει κανείς στην είσοδο του Ναού, πρέπει να ανέβει τρία σκαλοπάτια, πράγμα που σημαίνει ότι για να φτάσει κανείς σε αυτόν τον ιερό τόπο, πρέπει να σηκωθεί, σαν να θέλει να ρίξει μια ματιά στο Φως.

Ο Πίνακας της Στοάς δείχνει μια σκάλα με τρία σκαλοπάτια μπροστά από την πόρτα της εισόδου. Τις περισσότερες φορές αυτή η σκάλα μεταφέρεται στο πίσω μέρος του ναού. Ορισμένοι συγγραφείς παρουσιάζουν έναν αριθμό βημάτων διαφορετικό από τρία: πρόκειται για αποκλίσεις που αποσκοπούν στην προώθηση της μιας ή της άλλης θέσης που είναι αγαπητή στον συγγραφέα. Από την άποψη του συμβολισμού των αριθμών, το τρία είναι αυτό που υποθέτει την αριθμητική συνοχή του βαθμού του Μαθητευόμενου.

Η Πύλη του Ναού

Στη δυτική πλευρά του Πίνακα της Στοάς, υπάρχει μια στοά που σχηματίζεται από δύο κίονες που στηρίζουν ένα υπέρθυρο πάνω στο οποίο στηρίζεται το τριγωνικό αέτωμα που αναφέρθηκε παραπάνω. Οι δύο στήλες έχουν υποστηρικτική λειτουργία εδώ. Δεν πρέπει να συγχέονται με τις στήλες J:. και B:.

Πρόκειται για μια πόρτα, με την αρχιτεκτονική έννοια του όρου, η οποία ελέγχει την είσοδο στον περίβολο που οριοθετείται από το δεμένο σχοινί. Στην Τελετή Υποδοχής Υποψηφίων, η πύλη θεωρείται ότι είναι χαμηλή και στενή.

Στήλες "J" και "B

Οι στήλες J:. και B:. θυμίζουν εκείνες που βρίσκονταν στο Ναό του Σολομώντα: η στήλη B:. (Boaz) θα συμβόλιζε τη Δύναμη ("σ' αυτόν είναι η Δύναμη"- η στήλη J:. (Jakin) θα σήμαινε "να διατηρείται με δύναμη". Έχει να κάνει με την εγκαθίδρυση, έχει επίσης να κάνει με τη διατήρηση. Ο Μασόνος, όπως και ο Αρχιτέκτονας, πρέπει να χτίζει, αλλά πρέπει επίσης να διατηρεί αυτό που κάνει, να επιβεβαιώνει το έργο του και την εγκυρότητά του και να το εμποδίζει να καταστραφεί από οποιονδήποτε.

Το δεμένο Σχοινί

Στον βαθμό του μαθητευόμενου, ο ""τάπητας"" ή ο "Πίνακας της Στοάς" περιβάλλεται από ένα δεμένο σχοινί. Αυτοί οι διαπλεκόμενοι κόμποι είναι πιθανώς η εικόνα της αδελφικής ένωσης που συνδέει όλους τους μασόνους του κόσμου με μια ακατάλυτη αλυσίδα.

Ακολουθώντας το περίγραμμα της Μακράς Πλατείας στη βόρεια, ανατολική και νότια πλευρά, το σχοινί με τους κόμπους οριοθετεί έναν περίβολο ανοιχτό προς τα δυτικά. Στην τελευταία αυτή πλευρά απεικονίζεται η πόρτα, που ανοίγει το πέρασμα στον ιερό περίβολο, περιτριγυρισμένο από το σχοινί. Ένας τέτοιος περίβολος ονομάζεται "τέμενος", δηλαδή ένας ξεχωριστός και απομονωμένος τόπος. Αυτός ο όρος είναι η προέλευση της λέξης "ναός".

Ορισμένοι συγγραφείς το θεωρούν ως αναπαράσταση της αλυσίδας της Ένωσης. Σημειώστε, ωστόσο, ότι η αλυσίδα της ένωσής μας είναι ένας "κλειστός" βρόχος, ενώ το σχοινί με κόμπους είναι "ανοιχτό".

Για τους Benuraud και Brugnaux, η λειτουργία του σχοινιού με κόμπους είναι να συγκρατεί τα διάφορα στοιχεία που περιέχονται στον περίβολο του ναού. Το δεμένο σχοινί φαίνεται να προστατεύει όλα τα εργαλεία και τα σύμβολα που αντιπροσωπεύονται στο τραπέζι της Στοάς. Παραμένει πάντα "ανοιχτή" προς τη Δύση, αλλά σηματοδοτεί ένα όριο που δεν πρέπει να ξεπεραστεί προς την Ανατολή. Δεν δείχνει αυτή η διάταξη ότι το φως που λάμπει στην Ανατολή είναι ιερό, ανέγγιχτο και απρόσιτο και ότι, κατά συνέπεια, το Αληθινό Φως είναι αυτό που πρέπει να αναζητηθεί αλλού, βαθιά μέσα στον εαυτό μας;

Συμπέρασμα

Η εικόνα στη μέση της Στοάς είναι ο Τάπητας της Στοάς. Αντιπροσωπεύει τον περίφημο Ναό που χτίστηκε στην Ιερουσαλήμ από τον βασιλιά Σολομώντα, προς δόξα του Μεγάλου Αρχιτέκτονα του Σύμπαντος.

Σύμφωνα με τον θρύλο, στον Ναό του Σολομώντα πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση των μασόνων.

Το μνημείο αυτό κατείχε πάντα μια ξεχωριστή θέση ανάμεσα στα θαύματα του γήινου κόσμου και θα το βρείτε σε διάφορες μορφές σε όλες τις βαθμίδες του τεκτονισμού. Είναι η αρχή, η βάση και το έμβλημα.

Μυστικά αποκατεστημένο από τους Μασόνους, τους υπενθυμίζει ότι πρέπει να υψώσουν στις καρδιές τους έναν Ναό της Αρετής στον ίδιο βαθμό τελειότητας που είχε ο Ναός του Σολομώντα.

Δεν μπορείτε να είστε πολύ πρόθυμοι να μελετήσετε το νόημα των θεμελιωδών εμβλημάτων του Τεκτονισμού που σας προσφέρει ο Πίνακας της Στοάς.

Το σχήμα αυτού του Πίνακα, το οποίο είναι ένα μακρύ τετράγωνο, θυμίζει εκείνο της Στοάς, της οποίας το μήκος είναι από την Ανατολή προς τη Δύση, το πλάτος από το Νότο προς το Βορρά, το βάθος από την επιφάνεια της γης μέχρι το κέντρο της και το ύψος από τα πόδια και τους πήχεις μέχρι τον ουρανό.

Συχνά σημαδεύεται με τα τέσσερα σημεία των καρδιναλίων στην άκρη του, υποδηλώνοντας ότι ο Τεκτονισμός αγκαλιάζει όλη τη φύση και ότι οι Μασόνοι που είναι διασκορπισμένοι στην επιφάνεια της γης, δεν είναι παρά ένας λαός αδελφών που διέπονται από τους ίδιους νόμους και έθιμα.

Το κάτω μέρος της εικόνας, προς τη Δύση, αναπαριστά τη Στοά του Ναού.

Υπάρχει μια σκάλα με επτά σκαλοπάτια, τα οποία ανεβαίνει κανείς με 3 - 5 - 7.  Εδώ αρχίζει ο μωσαϊκός διάδρομος που σχηματίζει μια πλατεία η οποία καταλήγει στη Δυτική Πύλη και δίνει πρόσβαση στο Ναό. Θυμίζει αυτό που κοσμούσε το κατώφλι της Μεγάλης Στοάς του Ναού στην Ιερουσαλήμ και είναι το δάπεδο της Στοάς. Το ψηφιδωτό στρώμα από διαφορετικές πέτρες που ενώνονται μεταξύ τους με τσιμέντο, σηματοδοτεί την στενή ένωση που επικρατεί μεταξύ των μασόνων.

Η είσοδος του Ναού πλαισιώνεται από δύο μεγάλες στήλες με κιονόκρανα με την ένδειξη "J" και "B", που θυμίζουν τις χάλκινες στήλες που βρίσκονταν στην είσοδο του Ναού του Σολομώντα. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής αυτού του ναού, οι μαθητευόμενοι συγκεντρώνονταν στη στήλη "J" για να λάβουν το μισθό τους, ενώ οι σύντροφοι στη στήλη "B". Αυτές οι κίονες, οι οποίες ήταν κοίλες, χρησιμοποιούνταν στην πραγματικότητα για να περικλείουν τους θησαυρούς που προορίζονταν για την πληρωμή των εργατών ανάλογα με την τάξη τους και για να περικλείουν τα εργαλεία της γεωμετρίας.

Το πάνω μέρος του Πίνακα, προς τα Ανατολικά, περιβάλλεται από ένα κορδόνι με οδοντωτές φούντες. Αυτός ο κορδόνι είναι το έμβλημα του δεσμού που ενώνει όλους τους Μασόνους και τους κάνει μια οικογένεια σε όλο τον κόσμο. Μαζί με το ψηφιδωτό δάπεδο αποτελεί ένα από τα στολίδια της Στοάς.

Στο ίδιο πάνω μέρος του Πίνακα, στη νότια πλευρά, βρίσκεται η εικόνα του Ήλιου, στη βόρεια πλευρά, η εικόνα της Σελήνης. Ο Ήλιος προΐσταται της ημέρας, η Σελήνη της νύχτας, ενώ ο Άρχοντας προΐσταται της Στοάς για να τη φωτίσει με τα Φώτα του. Η παρουσία αυτών των αστεριών μας υπενθυμίζει ότι οι μασόνοι πρέπει να εργάζονται νύχτα και μέρα για να τελειοποιήσουν το έργο τους.

Σε αυτόν τον πίνακα παρουσιάζονται διάφορα κοσμήματα. Υπάρχουν έξι: τρία κινητά και τρία ακίνητα.

Τα πρώτα είναι:

ο Γνώμονας, που φοράει ο Σεβάσμιος Δάσκαλος, ο οποίος μας προειδοποιεί ότι όλες οι πράξεις μας πρέπει να διέπονται από δικαιοσύνη και εντιμότητα,

η Στάθμη και το Νήμα, που φέρει ο Πρώτος Επόπτης, το οποίο μας προειδοποιεί ότι πρέπει να υπάρχει απόλυτη ισότητα μεταξύ όλων των Μασόνων,

η Κάθετος που φέρει ο Δεύτερος Επόπτης, το οποίο μας υπενθυμίζει ότι όλα τα καλά προέρχονται από ψηλά.

Τα αμετακίνητα κοσμήματα είναι :

η ακατέργαστη Λίθος, που φαίνεται στη βόρεια πλευρά, η οποία χρησιμοποιείται από τους μαθητευόμενους για να μάθουν πώς να δουλεύουν,

η μυτερή κυβική λίθο, που φαίνεται στη νότια πλευρά, η οποία δίνεται στους τεχνίτες για να ακονίζουν τα εργαλεία τους, και

τον Πίνακα Χαράξεως που δίνεται στους Δασκάλους για να σχεδιάζουν τα σχέδια και τα σχέδιά τους.

Η Στοά διαθέτει τρία παράθυρα με σταθερά πλέγματα ή φώτα που θυμίζουν εκείνα του Ναού του Σολομώντα. Η πρώτη, στην Ανατολή, φωτίζει τους εργάτες όταν έρχονται για δουλειά, η δεύτερη, στο Νότο, όσο βρίσκονται εκεί, η τρίτη, στη Δύση, όταν φεύγουν. Επιτρέπουν στον Ήλιο να φωτίζει τη Στοά κατά την ανατολή, το μεσημβρινό και τη δύση του.

Έτσι, ο Πίνακας της Στοάς εμφανίζεται ως περίληψη των βασικών συμβόλων ενός βαθμού και γίνεται έτσι ένα αποτελεσματικό στήριγμα για τον προβληματισμό του μασόνου πάνω σε αυτά. Μια μειωμένη εικόνα των συμβολικών και μυθικών αξιών της Στοάς, συμπυκνώνει στο κέντρο του Ναού, ορατό σε όλους, τα βασικά στοιχεία του Τεκτονισμού: το φως, την αδελφοσύνη, την εργασία, την ισότητα, τον άξονα και την ισορροπία της μυητικής αναζήτησης από την ακατέργαστη Λίθο στην κυβική Λίθο, την προστασία του τεκτονικού κόσμου από τον βέβηλο κόσμο...

Κατά τη διάρκεια των εργασιών, ο Τάπητας της Στοάς είναι αυτός που δέχεται το γενικό φωτισμό του Ναού, χωρίς να κρύβει το ψηφιδωτό πλακόστρωτο που είναι σχεδιασμένο εκεί. Είναι ένας ιερός τόπος. Γι' αυτό κινούμαστε γύρω του.

Η περιφορά μας γύρω από αυτόν τον ιερό χώρο έχει ως στόχο να σεβαστεί μέσα στον εσωτερικό Ναό του κάθε Μύστη το ιερό Φως που είναι θαμμένο εκεί και που επιδιώκει να το καλλιεργήσει, να το κάνει να μεγαλώσει και να το κάνει να ακτινοβολεί γύρω του.

Για να προχωρήσετε περαιτέρω

Νομίζω ότι θα ήταν ενδιαφέρον να συμβουλευτείτε το ακόλουθο πολύ πρόσφατο βιβλίο, για να εμβαθύνετε περισσότερο σε ορισμένες πτυχές του Tableau de Loge, του Tapis de Loge και του Plan d'oeuvre: Ariès François - Le Tableau de Loge et le Plan d'Œuvre

La Maison de Vie, Fuveau, 2008

R:. F:. A. B.

Έβαλα τα δυνατά μου για την μετάφραση, αν βρείτε λάθος στείλτε μήνυμα να το διορθώσω.