Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2022

Οπτικοποίηση στη Μεσαιωνική Αλχημεία από Barbara Obrist

 

Οπτικοποίηση στη Μεσαιωνική Αλχημεία  από Barbara Obrist 

Επιπλέον, η ενοποίηση των αντίθετων αρχών θηλυκό/αρσενικό, παθητικό/ενεργητικό, κρύο/ζεστό, υγρό/ξηρό εκφράζεται Οι τριάντα επτά απεικονίσεις της Aurora consurgens παρέχουν ένα ευρύ φάσμα συγκρίσεων που προέρχονται από τη φύση, ενώ οι πρακτικές εκτιμήσεις περνούν σε δεύτερη μοίρα. Αυτή η μετατόπιση θα μπορούσε να εξηγηθεί από το προοριζόμενο αναγνωστικό κοινό, δεδομένου ότι το πλούσια εικονογραφημένο κείμενο απευθυνόταν σαφώς σε ένα περιβάλλον πριγκιπικών προστατών[76]. Ωστόσο, οι προστάτες αυτοί δεν ενδιαφέρονταν απλώς για την αισθητική και την ποιητική ενατένιση, αλλά επίσης και για την προσωπική εξάσκηση της τέχνης της αλχημείας, όπως προφανώς ο περιφερειάρχης του Βρανδεμβούργου και η Barbara της Cilli, σύζυγος του αυτοκράτορα Sigismund, στην οποία ο συγγραφέας του Βιβλίου της Αγίας Τριάδας προσέφερε τις υπηρεσίες του κατά τη διάρκεια της Συνόδου της Constance[77].

Φιγούρα 11: Zürich, Zentralbibliothek, ms. Rh. 172, fol. 27v. Aurora consurgens  (ca 1420-30). Ο υδράργυρος με τη μορφή φιδιού αποκεφαλίζοντας τον Ήλιο και τη Σελήνη. Χρυσά και ασημένια λουλούδια σε αγγείο πάνω στη φωτιά. 

Η Aurora Consurgens αποτελεί επίσης μια σημαντική μαρτυρία μιας άλλης εικαστικής εξέλιξης του ύστερου Μεσαίωνα, δηλαδή της συνθετικής αναπαράστασης των αρχών που διέπουν την αλχημεία. Το έγγραφο μεταφέρει στο εικονογραφικό επίπεδο μια έκφραση, κατά πάσα πιθανότητα ύστερης αρχαίας προέλευσης, η οποία μεταφέρθηκε στη Δύση από μια πραγματεία του Ibn Umail, την Tabula chemica (δέκατος αιώνας). [78] Αυτή η περιγραφή των τοιχογραφιών ενός υπόγειου θαλάμου σε μια πυραμίδα συνδυάζεται με εκείνη των υποτιθέμενων ιερογλυφικών σημείων που είναι σκαλισμένα σε μια μαρμάρινη (ή σμαραγδένια) πλάκα που στηρίζεται στα γόνατα του αγάλματος του Ερμή, του μυθικού ιδρυτή της αλχημείας[79] Στη συνέχεια ακολουθεί η ερμηνεία των εικονογραμμάτων. Δύο πουλιά που κρατούν το ένα το άλλο και εμφανίζονται σαν κύκλος συμβολίζουν τον τόπο "δύο σε ένα", τα πουλιά αυτά παίρνουν επίσης τη μορφή ενός από τους παλαιότερους μεταφορικούς προσδιορισμούς για μια κοσμική αρχή της ενότητας, δηλαδή του δράκου που δαγκώνει την ουρά του. Επιπλέον, η ενοποίηση των αντίθετων αρχών θηλυκό/αρσενικό, παθητικό/ενεργητικό, κρύο/ζεστό, υγρό/ξηρό εκφράζεται στη σύζευξη του ήλιου και της σελήνης, ένα κοσμολογικό μοτίβο κεντρικής σημασίας, καθώς συμβολίζει τη γέννηση όλων των πραγμάτων (εικόνα 12).

Φιγούρα 12: Pandora, das ist die edelste Gab Gottes, (Anonymous,1582, p. 241). Ο Ερμής με το σμαραγδένιο του πίνακα, ακολουθώντας το περιγραφή του Ibn Umail (Senior), Tabula chemica. 

Στην πραγματικότητα, αυτά τα εικονογράμματα αποτελούν επεξεργασίες των πρώτων συμβόλων της Ελληνικής αλχημείας, όπως αυτά εμφανίζονται στα αυθεντικά απομνημονεύματα του Ζώσιμου της Πανόπολης (Εικόνα 1). Στα μεσαιωνικά χειρόγραφα, ο ουροβόρος που δαγκώνει την ουρά του έχει στυλιζαριστεί σε ένα μενταγιόν τριών ομόκεντρων κύκλων με επιγραφές που αναφέρονται στην ενότητα των πάντων και στις δύο φύσεις που έλκονται και κυριαρχούν η μία πάνω στην άλλη. Συνδέεται με τα σύμβολα του ήλιου, της σελήνης, του υδραργύρου και του θείου[80].

Δεν υπάρχουν σχόλια: